اوریجین تریل (OriginTrail) نوعی زنجیره تأمین است که تمام اطلاعات را در شبکه‌ای غیرمتمرکز پردازش و رهگیری می‌کند. اکثر زنجیره‌های تأمین زیرنظر سازمان‌های متمرکزی فعالیت می‌کنند که عملکردشان چندان شفاف نیست.
اوریجین تریل تلاش می‌کند تا با رفع این خلأ به‌کمک بلاکچین، بستر مناسبی برای ردیابی منبع رمزارزها و جلوگیری از خراب‌کاری و تقلب فراهم کند.
پیشرفت اوریجین تریل در تمرکززدایی به‌همراه حفاظت از یکپارچگی و حریم خصوصی و شفافیت داده‌های زنجیره تأمین توانسته است نظر مساعد شرکت‌های بسیاری را به خود جلب کند.
در این مطلب از بلاگ تترلند، درباره زنجیره تأمین اوریجین تریل (OriginTrail) و ویژگی‌ها و نحوه عملکردش بیشتر صحبت خواهیم کرد؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
پروتکل اوریجین تریل (OriginTrail) چیست؟
اوریجین تریل پروتکلی برای مدیریت زنجیره تأمین است و با هدف بهبود اعتماد و شفافیت در این فضا طراحی شده است. این پروتکل به تولیدکنندگان، توزیع‌کنندگان، مصرف‌کنندگان و دیگر نهادهای مؤثر در زنجیره‌های تأمین کمک می‌کند تا بتوانند داده‌های مربوط به خدمات و محصولات را در هر مرحله از این زنجیره به دفترکلی تغییرناپذیر اضافه یا اطلاعات موردنیاز خود را از آن برداشت کنند.
اوریجین تریل؛ واسطه زنجیره‌های تأمین
پروتکل اوریجین تریل با بلاکچین‌های متعددی سازگاری دارد و نقش واسطه را میان زنجیره‌ها و پلتفرم‌های مختلف ایفا می‌کند. این پروتکل از داده‌های ضروری به‌صورت برون‌زنجیره‌ای نگه‌داری و فقط خلاصه اطلاعات را در قالب هش‌های رمزنگاری‌شده به بلاکچین مدنظر ارسال می‌کند.
مراحل دریافت، پردازش، ثبت و ارائه داده‌ها با استفاده از کدهای QR و حسگرها و سایر دستگاه‌های هوشمند و به‌واسطه هوش مصنوعی و اوراکل‌ها انجام می‌شود.
تیم توسعه اوریجین تریل
پروژه پروتکل اوریجین تریل سال ۲۰۱۱ آغاز و در سال ۲۰۱۳ با تأسیس شرکت تریس لبز (Trace Labs) به‌عنوان هسته توسعه‌دهنده پروژه نسخه اولیه پروتکل رونمایی شد.
بنیان‌گذاران این شرکت، توماز لِوک (Tomaz Levak) و برانیمیر رکیچ (Branimir Rakic) و زیگا درِو (Ziga Drev)، در سال ۲۰۱۶ مقدمات بلاکچینی این پروتکل را فراهم کردند. اوریجین تریل فعالیت رسمی‌اش را از سال ۲۰۱۸ آغاز کرد.
نحوه کار زنجیره تأمین اوریجین تریل
پروتکل اوریجین تریل، متشکل از دو لایه مهم است:
- لایه بالایی: گراف دانش غیرمتمرکز (Decentralized Knowledge Graph) یا به‌اختصار DKG
- لایه پایینی: متشکل از لایه اجماع چندزنجیرهای و بر بستر چند بلاک
گراف دانش غیرمتمرکز
در لایه گراف دانش غیرمتمرکز، اوریجین تریل با ترکیب فناوری‌های بلاکچین و دانش گراف (Knowledge Graph) شبکه‌ای به‌هم‌پیوسته و یکپارچه از مشارکت‌کننده‌ها و داده‌هایی که مبادله می‌کنند، ایجاد کرده است.
شرکت‌هایی که از دانش گراف استفاده می‌کنند، عبارت‌اند از:
- گوگل
- متا
- آمازون
- اوبر
- آی‌بی‌ام
درواقع، دانش گراف به پایگاه داده‌ای گفته می‌شود که از منابع مختلف تغذیه می‌کند تا بهترین نتیجه را ارائه دهد. این فناوری از یادگیری ماشینی، هوش مصنوعی، تحلیل داده و راهکارهای دیگر بهره میبرد.
ساختار شبکه غیرمتمرکز (OriginTrail)
داده‌ها به‌واسطه نودهای ارائه‌دهنده (DP) وارد شبکه غیرمتمرکز اوریجین تریل می‌شوند؛ درحالی‌که هش‌هایی رمزنگاری‌شده ضامن تغییرناپذیری آن‌ها در فرایند عرضه و انتشار اطلاعات هستند.
این داده‌ها پس از ورود به شبکه در‌اختیار بیش از سه نگه‌دارنده داده (DH) قرار می‌گیرند که بر سر نگه‌داری داده‌ها در شرایطی تعیین‌شده به‌‌توافق می‌رسند.
نودهای نگه‌دارنده داده را می‌توان سرورهای به‌هم‌پیوسته، اما غیرمتمرکزی دانست که بعداً می‌توانند در‌صورت نیاز و تقاضای مجاز، داده‌ها را در‌اختیار کاربران دیگر قرار دهند.
الگوریتم اوریجین تریل چگونه است؟
نکته جالب دیگر رویکردی است که الگوریتم‌های اوریجین تریل در برخورد با داده‌های حساس اتخاذ کرده‌اند. در این شبکه، داده‌های حساس با استفاده از روش دانش صفر (Zero-knowledge) و رعایت حریم خصوصی نگه‌داری می‌شوند.
همچنین، یکی دیگر از برتری‌های این شبکه امکان جست‌وجو بین داده‌های مرتبط باهم در زنجیره تأمین است که نبودِ آن در سیستم‌های سنتی‌تر احساس می‌شود.
اجماع چندزنجیرهای
لایه زیرین لایه‌ای برای اجماع اوریجین تریل و حاصل مشارکت چندین بلاک چین، ازجمله اتریوم و نوسیس و پالیگان است. شبکه اوریجین تریل بلاکچین نیست و فقط به‌عنوان رابطی برای تعامل‌پذیری اپلیکیشن‌های متعدد کار می‌کند.
این شبکه به‌گونه‌ای طراحی شده است تا داده‌ها را به‌صورت برون‌زنجیره‌ای نگه‌داری کند و فقط هش‌های خلاصه‌شده و رمزنگاری‌شده را به‌عنوان خلاصه داده برای ذخیره در بلاک‌چین‌ها ارسال کند.
درواقع، اوریجین تریل کار محاسبات و اجماع لازم برای گراف دانش غیرمتمرکز (DKG) را برون‌سپاری می‌کند. این سیستم چندزنجیرهای می‌تواند تمام دارایی‌های بومی این بلاک‌چین‌ها را ادغام کند و در اپلیکیشن‌های مبتنی‌بر قراردادهای هوشمندی همچون بازار داده‌ها به‌کار بگیرد.
در‌ادامه، به تعدادی از بلاکچین‌هایی اشاره می‌کنیم که اوریجین تریل در لایه اجماع خود از آن‌ها استفاده می‌کند:
زنجیره‌های تأمین امنیت اوریجین تریل (OriginTrail)
زنجیره‌هایی که امنیت اوریجین تریل را تأمین می‌کنند، عبارت‌اند از:
- اتریوم
- هایپرلجر فبریک
- نوسیس
- پالیگان
- پولکادات
همکاری‌های اوریجین تریل و زنجیره پولکادات به تعامل اپلیکیشن‌ها ختم نمی‌شود. تیم توسعه‌دهنده اوریجین تریل در ژوئن۲۰۲۲ توانست در رویداد حراج هفدهمین پاراچین (Parachain) پولکادات برنده شود و اولین بلاک (Genesis Block) خود را ایجاد کند.
ویژگی‌های شبکه اوریجین تریل
از خصوصیات منحصربه‌فرد شبکه اوریجین تریل می‌توان به این‌ها اشاره کرد:
تعامل‌پذیری و یکپارچگی داده‌ها
اوریجین تریل با کسب استانداردهای مرتبط با زنجیره تأمین، ازجمله GS1 و W3C، تلاش می‌کند تا کارایی داده‌های به‌اشتراک‌گذاری‌شده از منابع مختلف در سراسر جهان را به‌حداکثر برساند.
به‌عبارت‌دیگر، شبکه اوریجین تریل سطح جدیدی از خدمات مرتبط با ردیابی، رهگیری، جمع‌آوری، بررسی، اعتبارسنجی و به‌اشتراک‌گذاری اطلاعات مختلف ازجمله داده‌های مربوط به اینترنت اشیاء یا داده‌های توصیفی محصولات و کالاها را در‌اختیار کاربرانش قرار می‌دهد.
حفاظت از حریم خصوصی
نکته مهم دیگر ماهیت حساس بسیاری از داده‌های مربوط به کسب‌وکارها و زنجیره تأمین است که شبکه اوریجین تریل با استفاده از روش «دانش صفر» از حریم خصوصی کاربران محافظت می‌کند. «دانش صفر» روشی برای اعتبارسنجی داده‌ای مشخص بدون نیاز به دانستن محتویات آن است.
تغییرناپذیری داده‌ها
در اوریجین تریل، نوعی اثر‌انگشت ضددست‌کاری یا هش رمزنگاری‌شده از داده‌ها تولید و در بلاک چین مرتبط ذخیره می‌شود. بدین‌ترتیب، دست‌کاری‌نشدن و تغییرنکردن داده‌ها را می‌توان در این شبکه اثبات کرد.
گفتنی است در صفحه مبدل تترلند می‌توانید رمزارزهایی نظیر پولکادات و اتریوم و پالیگان را به دیگر ارزهای دیجیتال تبدیل کنید. کارمزد مبدل تتری در این سرویس رایگان است.
جمع‌بندی
اوریجین تریل نوعی از زنجیره تأمین است که با مشوق‌های مالی شبکه‌ای و امکان رهگیری آسان و شفاف اطلاعات، به ابزاری دقیق برای بهره‌گیری دارندگان ارزهای دیجیتال تبدیل شده است.
پرسش‌های متداول
اوریجین تریل چیست؟
اوریجین تریل نوعی زنجیره تأمین است که تمام اطلاعات را در شبکه‌ای غیرمتمرکز پردازش و رهگیری می‌کند.
