«کمتر از ۱۰ دلار» این هزینه‌ای است که برای ساخت توکن فیک در شبکه‌های بلاکچین مختلف باید پرداخت کرد. توکن‌های فیک از گذشته تاکنون در بازار کریپتوکارنسی بوده‌اند. از این توکن‌ها می‌توان به «کربلا کوین» اشاره کرد که نمونه ایرانی توکن‌های کلاه‌برداری است و در تابستان۱۴۰۲ خبرساز شد.
پرونده توکن‌های فیک از سال‌ها پیش باز بوده است و در آینده هم با توکن‌های فیک سروکار خواهیم داشت. حال تنها یک راه پیش روی شماست: نحوه تشخیص توکن‌های تقلبی را یاد بگیرید تا در دام آن‌ها گرفتار نشوید.
در این مقاله از بلاگ تترلند، مفهوم توکن‌های فیک را بیان و ترفندهای کلاه‌برداری در عرضه توکن‌های فیک را موشکافی خواهیم کرد؛ پس تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
توکن فیک (Fake Token) چیست؟
به‌زبان ساده، توکن فیک یا توکن جعلی را می‌توان رمزارزی تعریف کرد که امروز هست؛ ولی فردا از آن خبری نخواهد بود. این توکن‌ها از همان ابتدا با هدف کلاه‌برداری و فریب‌دادن معامله‌گران ایجاد می‌شوند. متاسفانه یا خوشبختانه باید توجه کنید که هر کسی می‌تواند تنها با چند کلیک ساده یک توکن بسازد و هر نامی که دوست دارد برای آن انتخاب کند. بنابراین تحت هیچ شرایطی نباید برای خرید و فروش توکن‌ها فقط به نام، نماد اختصاری و لوگوی آن‌ها اعتماد کنید.
کلاهبرداران برای ساخت توکن‌های فیک معمولا سه ارز دیجیتال اصلی بازار کریپتوکارنسی یعنی بیت کوین و اتریوم و تتر را هدف می‌گیرند. به‌عبارت دیگر توکن‌های تقلبی را با نماد و لوگوی کاملا یکسان با این ارزهای دیجیتال می‌سازند و از آن برای فریب دادن معامله‌گران تازه‌کار استفاده می‌کنند.
حتما این سوال را می‌پرسید که در چنین شرایطی چگونه می‌توان توکن‌های اصل را از تقلبی شناسایی کرد؟ کلید اصلی پاسخ این سوال در بررسی قرارداد هوشمند (Smart Contract) ارزهای دیجیتال مختلف است. این موضوع مهمی است که در ادامه به آن می‌پردازیم.
چطور می‌توان توکن فیک ساخت؟
قبل از بررسی روش‌های شناسایی توکن فیک، بد نیست که نیم نگاهی به روند ساخت این توکن‌ها بیندازیم. شاید فکر کنید که برای ساخت توکن فیک به دانش برنامه‌نویسی نیاز است؛ اما در‌واقع این‌طور نیست. فناوری بلاکچین و قراردادهای هوشمند کار را آن‌قدر ساده کرده‌اند که هر‌کسی حتی بدون کوچک‌ترین دانش برنامه‌نویسی، می‌تواند توکن تقلبی ایجاد کند.
کافی است نگاهی به وب‌سایت Cointool.app بیندازید. بعد از آنکه کیف‌پول رمزارز خود را به آن متصل کردید، به‌راحتی آبِ خوردن و تنها با چند کلیک ساده و پرداخت هزینه حداقلی، رمزارز مد‌نظر خود را در کمتر از ۵ دقیقه در یکی از شبکه‌های بلاکچین می‌توانید ایجاد کنید. شایان ذکر است که معمولاً افراد سودجو بلاکچین‌هایی را برمی‌گزینند که کارمزد کمتری از آن‌ها برای ایجاد توکن دریافت می‌کنند.
تجربه نشان می‌دهد که سازندگان توکن‌های فیک از شبکه بایننس اسمارت چین بیشتر استفاده می‌کنند؛ چرا‌که به‌طور میانگین هزینه ساخت توکن در این بلاکچین با استفاده از وب‌سایت Cointool.app، کمتر از 0.7 BNB تمام می‌شود که با‌توجه‌به قیمت فعلی توکن BNB، کمتر از ۱۷۰ دلار می‌شود.
اگر فردی برنامه‌نویسی بلد باشد، با هزینه به‌مراتب کمتر توکن تقلبی خود را می‌تواند ایجاد کند. در این‌جا می‌توان به وب‌سایت remix.ethereum.org اشاره کرد. در این وب‌سایت نیز، می‌توان کدنویسی توکن را انجام داد.
ناگفته نماند که خیلی از کلاهبرداران زحمت این کار را هم به خود نمی‌دهد؛ بلکه کد رمزارزهای دیگر را از وب‌سایت Github کپی و با اِعمال تغییرات جزئی در آن‌ها، توکن تقلبی خود را ایجاد می‌کنند. در این حالت، هزینه ساخت توکن جدید بسته به شبکه بلاکچین کمتر از ۱۰ دلار تمام می‌شود.
راهکار شناسایی توکن فیک
هدف از تمام مباحث مطرح‌شده تا این‌جای مطلب این بود که باید بدانید ساخت توکن فیک اصلاً پیچیده نیست و به پرداخت هزینه سنگین هم نیاز ندارد. حالا دیگر تعداد رمزارزها آن‌قدر زیاد شده است که از شمارش خارج هستند. واقعیت این است که هر یک ارزهای دیجیتال موجود در بازار می‌تواند طعمه کلاهبرداران برای ساخت توکن فیک باشند.
همان‌طورکه اشاره کردیم، برای شناسایی توکن‌های فیک باید به‌سراغ قرارداد هوشمند آن‌ها بروید. در دنیای واقعی، طبیعی است که افراد مختلفی پیدا شوند که نام و نام‌خانوادگی کاملاً یکسانی دارند. بااین‌حال، هریک آن‌ها یک کد ملی دارند که منحصر‌به‌فرد است و از یکدیگر متمایز می‌شوند. قرارداد هوشمند برای هریک از رمزارزها نیز کاربرد تقریبا مشابهی دارد.
به‌عبارت‌دیگر، هر ارز دیجیتال قرارداد هوشمند اختصاصی خود را دارد. بنابراین شما با بررسی قرارداد هوشمند می‌توانید به‌راحتی توکن فیک را بشناسید. هر بلاکچین معمولاً یک مرورگر اختصاصی دارد. اطلاعات مربوط به رمزارزهای که در بستر هر بلاکچین ساخته می‌شوند، در مرورگر اختصاصی آن می‌توانید مشاهده کنید. آدرس قرارداد هوشمند نیز جزو همین دسته از اطلاعات است.
آدرس قرارداد هوشمند هر توکن به‌صورت رشته‌ای از اعداد و حروف انگلیسی است. به‌عنوان مثال در تصویر زیر می‌توانید آدرس قرارداد هوشمند مربوط به توکن شیبا اینو (SHIB) را مشاهده کنید.
قبل از خرید و انتقال هر ارز دیجیتال به کیف پول خود، باید آدرس قرارداد هوشمند آن را از منابع رسمی، یعنی مرورگرهای بلاکچین بررسی کنید. به‌عنوان مثال می‌توان به Etherscan و BSCscan و Polygonscan اشاره کرد که به‌ترتیب مرورگرهای اتریوم، بایننس اسمارت چین و پالیگان هستند.
تقریبا بخش عمده‌ای از توکن‌های فیک مربوط به رمزارزهایی هستند که در یکی از این سه شبکه ساخته شده‌اند. اگر آدرس قرارداد هوشمند توکن مد نظر شما با مرورگرهای بلاکچین تفاوت داشته باشد، شک نکنید که با توکن فیک سروکار دارید.
همچنین با کلیک روی آدرس قرارداد هوشمند هر توکن در مرورگرهای بلاکچین، می‌توانید قیمت آن‌ها را مشاهده کنید. اگر قیمت توکن صفر بود یا مقداری کمتر از قیمت لحظه‌ای رمزارز در بازار داشت، حتما با توکن فیک روبه‌رو هستید.
هر ایردراپی، ایردراپ نیست
ایردراپ (Airdrop) رایگان یکی از حربه‌هایی است که در عرضه توکن فیک از آن استفاده می‌شود. در این روش، تعدادی توکن به‌‌رایگان بین تعدادی از کیف‌پول‌های رمزارز توزیع می‌شوند. هدف اصلی از این موضوع ایجاد نوعی علاقه کاذب در بین معامله‌گران تازه‌کار درزمینه توکن‌های فیک است.
هر چند ایردراپ یک روش بازاریابی رایج در پروژه‌های مختلف کریپتوکارنسی است؛ اما نباید چشم بسته به رمزارزهایی که هر روز در کیف پول شما ظاهر می‌شوند، اعتماد کنید.
متأسفانه در‌حال‌حاضر راهی برای جلوگیری از ایردراپ توکن‌های فیک وجود ندارد. شما می‌توانید ارسال توکن از یک آدرس مشخص به کیف پول خود را مسدود کنید؛ اما کلاهبرداران به‌راحتی می‌توانند با آدرس دیگری این کار را انجام دهند.
جمع‌بندی
در این مطلب از بلاگ تترلند، هرآنچه باید درباره توکن فیک در بازار کریپتوکارنسی بدانید، به‌طور کامل بیان کردیم. به‌نظر می‌رسد که حداقل در آینده نزدیک مسئله کلاه‌برداری توکن‌های فیک همچنان پابرجا خواهد ماند. بنابراین، پیشنهاد می‌کنیم که اولا تن به‌معامله هیچ رمزارزی در خارج از بستر صرافی‌ها ندهید.
علاوه‌بر‌آن، حتماً قرارداد هوشمند توکن‌ها را قبل از خرید یا انتقال به‌دقت بررسی کنید. بدین‌ترتیب، می‌توانید از یکی از کلاه‌برداری‌های رایج در بازار کریپتوکارنسی جلوگیری کنید.
