تکنولوژی کهن، از تمدن بین‌النهرین تا ساحل میامی
تقریبا باور بسیاری از ما این است که پدیده‌ای به اسم بلاک چین از سال 2009 توسط ساتوشی ناکاموتو معرفی شده است. جالب است بدانید که طبق یک نظریه می‌توان گفت قدمت استفاده از سیستمی مانند سیستم پایه‌ی بلاک چین، نه به سال 2009 بلکه به تمدن‌های کهن بین النهرین و فلات ایران برمی‌گردد. بسیاری معتقدند که تاریخچه‌ی حسابداری مدرن مربوط به دوران رنسانس است که توسط لوکا پاچیولی بنیان‌گذاری شده است.
پاچیولی طراح اولیه‌ی یک لجر یا بهتر است بگوییم نوعی دفتر ثبت سوابق مالی بود. به نوعی همان سیستم حسابداری دو طرفه که امروز هم کاربرد دارد. اما ثبت رسمی سوابق مالی و جزییات معاملات به تمدن‌های بزرگ کهن در بین النهرین و ایران باستان باز می‌گردد. شواهد بسیاری از الواح گلی تخت جمشید در دسترس است که نشان دهنده‌ی ثبت جزییات سوابق مالی، ملکی و موارد حقوقی دیگر است.
هم‌چنین در حفاری‌های بابل نیز چنین شواهدی به دست آمده است. امروزه هم، این تکنولوژی تکامل یافته و در تار و پود زندگی انسان‌ها گره خورده است تا جایی که در میامی ایالات متحده قادر هستید از جریمه خودرو تا مالیات هم از طریق رمزارزها پرداخت کنید.
رسالت هر تکنولوژی، علت موفقیت آن است
رسالت آن‌چه که امروز به اسم تکنولوژی بلاکچین می‌شناسیم، تامین امنیت، داشتن حداکثر دقت و سرعت در انجام تمامی فعالیت‌ها در پرتو اعتماد به محاسبات ریاضی است، نه افراد و اشخاص واسطه. بلاکچین سیستمی است که در آن مجبور نیستید به شخص یا نهاد خاصی اعتماد کنید، بلکه فقط لازم است بگذارید محاسبات ریاضی بدون هیچ شکی کار خود را انجام دهند. در ادامه نگاهی خواهیم داشت به این که چرا امنیت در این تکنولوژی بسیار بالاست!
سفر به درون بلاک چین
ویژگی بارز بلاک چین این است که به محض ورود هر داده به آن، تغییر آن داده ناممکن می‌شود. همین ویژگی دلیل امنیت بالای این سیستم است. اما تامین این امنیت چگونه میسر می‌شود؟
بلاک چین همانطور که از نامش پیداست، زنجیره ای از بلاک‌ها می‌باشد. هرکدام از این بلاک‌ها دارای سه قسمت هستند؛ مقداری داده، هش همان بلاک و هش بلاک قبلی. داده‌ها در داخل هر بلاک بسته به نوع داده ذخیره می‌شوند. برای مثال بلاکچین بیت‌کوین جزئیات هر تراکنش را ذخیره می‌کند، که شامل اطلاعات فرستنده، گیرنده و مقدار کوین‌ها می‌شود.
همانطور که گفته شد هر بلاک دارای یک هش می‌باشد. هش برای بلاک مانند اثر انگشت است. همانطور که اثر انگشت هیچ دو انسانی شبیه یکدیگر نیست، هش مربوط به دو بلاک هم همانند نیستند. به محض اینکه یک بلاک ایجاد می‌شود هش آن محاسبه شده و تغییر در هر قسمت از بلاک باعث تغییر هش آن می‌شود. اگر هش یک بلاک تغییر کند دیگر آن بلاک، همان بلاک قبلی نخواهد بود.
نقش‌آفرینی الگوریتم اثبات کار
اما گفتیم که هر بلاک شامل هش بلاک قبلی نیز می‌شود. علت این است که اگر یک بلاک دچار تغییر شد و به دنبال این تغییر هش آن هم تغییر کرد، این تغییر در کل زنجیره مشخص شود. در واقع این قابلیت نیز باعث امنیت بالای بلاکچین می‌شود.
باید گفت که استفاده از هش به تنهایی برای جلوگیری از جعل و تغییر بلاک کافی نیست. چون امروزه کامپیوتر‌ها توانایی محاسبه و تحلیل هزاران هش را در ثانیه دارند و امکان این وجود دارد که بعد از تغییر یک بلاک مجدد هش تمام بلاک‌های دیگر را محاسبه و زنجیره را از حالت غیرعادی خارج و معتبر کنند! اما برای برطرف کردن این خلأ یک فاکتور دیگر در بلاکچین به نام (PoW) یا Proof of Work وجود دارد.
این مکانیزم که به آن الگوریتم اثبات کار هم گفته می‌شود، باعث تاخیر در ایجاد بلاک‌های جدید می‌شود. برای مثال در مورد بیت‌کوین؛ حدودا ده دقیقه زمان لازم است تا الگوریتم اثبات کار محاسبه و یک بلاک جدید به زنجیره اضافه شود. این مکانیزم تغییر و دست‌بردن در بلاک را غیر ممکن می‌کند. چون برای این‌کار باید مجدد الگوریتم اثبات کار تمام بلاک‌های دیگر را هم محاسبه شود که بسیار دشوار است.
بلاک چین به راحتی تسلیم نمی‌شود
یک روش دیگر که بلاکچین از آن برای افزایش ضریب امنیتی خود استفاده می‌کند توزیع کردن خودش است. یعنی به جای استفاده از یک هسته مرکزی برای مدیریت زنجیره، بلاکچین از یک شبکه Peer-to-peer یا همتا به همتا استفاده می‌کند که همه قابلیت پیوستن به آن را دارند. این شبکه از هزاران کامپیوتر گسترده شده در سراسر جهان تشکیل شده که درحال دریافت و ارسال اطلاعات در شبکه هستند. در اصطلاح به هر یک از این کامپیوتر ها node گفته می‌شود. (در علم کامیپوتر به محل اتصال دو سیستم در شبکه node گفته می‌شود.)
هنگامی که یک بلاک جدید در شبکه ساخته می‌شود، آن بلاک برای تمام کسانی که در شبکه قرار دارند ارسال می‌شود.
در اینجا node ها تایید می‌کنند که نفوذ یا تغییری در بلاک صورت نگرفته است. اگر node ها عدم تغییر را تایید کردند، سپس بلاک جدید به بلاکچین اضافه خواهد شد. پس برای اینکه بتوانید تغییری در یک بلاک ایجاد کنید باید در تک تک بلاک‌ها تغییر ایجاد کنید.هم‌چنین برای هر بلاک محاسبات الگوریتم اثبات کار را انجام دهید و کنترل بیش از 50 درصد شبکه همتا به همتا را در دست بگیرید. در این‌صورت است که تغییر ایجاد شده توسط بقیه node ها تایید می‌شود. انجام چنین کاری غیرممکن است و علت امنیت بالای این تکنولوژی هم همین است.
نتیجه
در این مقاله نگاهی گذرا به پیشینه‌ی تکنولوژی بلاکچین داشتیم. سعی شد به زبانی ساده به توضیح نحوه‌ی تامین امنیت در این تکنولوژی اشاره کنیم. تکنولوژی بلاکچین علاوه بر حوزه‌ی رمزارزها در صنایع مختلف کاربرد دارد. مانند بهداشت و درمان، حمل و نقل دریایی، پست هوایی و بسیاری دیگر از صنایع. بنابراین، درک چگونگی انجام فرایند‌ها در این تکنولوژی بسیار مهم است.
سلام.عالی بود درود برشما بخاطر مطالب اموزنده و مفیدتون
ممنون از مسترخیرخواه🙏
با سلام، خیلی ممنون از دیدگاه شما و صرف وقتتون
چه جالب نمی دونستم تاریخچه ایی به قدمت دارد
ممنون از شما و سایت
آموزنده و مفید بود
سپاس از همراهی و لطف شما.
سلام، بسیار مفید و آموزنده. ممنون
سلام، وقت به‌خیر.
سپاس از حسن توجه شما.
خیلی اطلاعات کامل ومفید هست .ممنونم بابت جمع اوری اطلاعات
سپاس از همراهیتون. خوشحالیم که مورد توجه شما قرار گرفته.