نوآوری و درنتیجه محبوبیت روزافزون رسانه‌های اجتماعی در ابتدای قرن کنونی با مفهوم نمودار اجتماعی آنلاین آغاز شد. این ساختار داده خاص بین کاربران شبکه‌های اجتماعی، افراد، مکان‌ها و چیزهایی که با آن‌ها تعامل دارند، حدومرز می‌کشد.
با‌این‌حال، زمان نشان داده است که پلتفرم‌های اصلی رسانه‌های اجتماعی معایب متعددی در ارتباط با تمرکز دارند. در این مقاله از بلاگ تترلند، هرآنچه باید درباره پروتکل لنز بدانید، بیان می‌کنیم؛ پس تا پایان مقاله همراه ما باشید.
پروتکل لنز چیست؟
پروتکل لنز نمودار اجتماعی متن‌باز مبتنی‌بر تکنولوژی بلاک چین است که با هدف تمرکززدایی و برای تغییر شکل آینده مفاهیم رسانه‌های اجتماعی در عصر Web3 ایجاد شده است. برخلاف پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی Web2 امروزی مانند توییتر یا فیس‌بوک که برای ایجاد ارتباطات متقابل بین کاربران شبکه‌های اجتماعی از نمودارهای اجتماعی صرفاً به‌صورت متمرکز استفاده می‌کنند، پروتکل لنز برای توانمندسازی سازندگان محتوا به‌منظور «مالک‌شدن ریشه‌های دیجیتالی خود» طراحی شده است.
درنتیجه، توسعه پروتکل لنز به ظهور نمودار اجتماعی غیرمتمرکز منجر شد که کاربران کاملاً مالک آن هستند. همچنین، این پروتکل کنترل اطلاعات و پیوندهای خود را به آن‌ها بازگرداند و حتی ویژگی‌هایی را برای کسب درآمد از محتوای خود فراهم کرد. پروتکل لنز در اوایل سال ۲۰۲۲ معرفی شد و به‌دلیل ماهیت انقلابی‌اش، توجه زیادی را در جوامع بلاک چین و رمزارز به خود جلب کرد.
پروتکل لنز به‌عنوان شاخه‌ای از یکی از پلتفرم‌های اصلی وام‌دهی در اکوسیستم اتریوم، به‌دنبال رفع نقص‌های مهم در محیط رسانه‌های اجتماعی کنونی است. پروتکل لنز این کار را با موفقیت انجام می‌دهد و به‌تدریج پایگاهی از کاربران اختصاصی جامعه وب ۳ را به‌دست می‌آورد.
پروتکل لنز چگونه کار می‌کند؟
نمودار اجتماعی پروتکل لنز ازطریق پایگاه داده گراف (GDB) ایجاد می‌شود. پایگاه‌های اطلاعاتی این‌چنینی از ساختارهای نموداری استفاده می‌کنند که شامل گره‌ها به‌عنوان نقاط اتصال بین آن‌ها و مکان‌ها و سایر ویژگی‌ها برای ذخیره داده‌ها هستند. این نمودارها اعضای شبکه و روابط بین آن‌ها را نشان می‌دهد.
باوجوداین، نمودار اجتماعی مبتنی‌بر قراردادهای هوشمند پروتکل لنز با نمودارهای رسانه اجتماعی متمرکز متفاوت است؛ زیرا در این حالت، دسترسی به داده‌ها فقط برای سرویس‌های متمرکز میسر است. به‌طور‌خاص، کاربران و اشخاص ثالث و حتی پروژه‌هایی که ممکن است بخواهند با این سرویس یکپارچه شوند، به آن دسترسی ندارند. پروفایل‌ها و محتواها و اتصالات به‌واسطه اپراتور شبکه متمرکز قفل و نگه‌داری می‌شوند.
معماری گراف اجتماعی باز پروتکل لنز با تمرکز بر ساخت برنامه‌های غیرمتمرکز شبکه‌های اجتماعی (DApps)، به هر پلتفرم رسانه اجتماعی مبتنی‌بر بلاک چین یا DApp اجازه می‌دهد تا به آن متصل شود.
علاوه‌بر‌این، برخلاف ساختار سرویس‌های متمرکز که نمی‌توان آن‌ها را سفارشی کرد، طراحی انعطاف‌پذیر پروتکل لنز مبتنی‌بر مفاهیم ماژولار است که امکان پیاده‌سازی جدیدترین ویژگی‌ها و اصلاح‌ها را فراهم و در‌عین‌حال، روابط اجتماعی و محتوای متعلق به کاربر را ایمن می‌کند. نکته مهم دیگر اینکه پروتکل لنز بر بستر شبکه پالیگان ساخته شده است.
چه چیزی پروتکل لنز را منحصربهفرد می‌کند؟
دو مفهوم اصلی جهان پروتکل لنز را منحصربهفرد می‌کند: ۱. توکن‌های غیرقابل‌معاوضه (NFT)؛ ۲. مدولاربودن. ایجاد نمایه یا پروفایل‌های کاربران به‌عنوان NFTها در پروتکل مرکزی است؛ درنتیجه، اعضای شبکه اجتماعی غیرمتمرکز پروتکل لنز این اختیار را پیدا می‌کنند که محتواها و نمایه‌های خود را که ازطریق NFT ارائه می‌شوند، ایجاد و نگه‌داری و مالکیت کنند. این در حالی است که راه‌حل مقیاس‌بندی لایه‌دوم کم‌هزینه شبکه پالیگان همه داده‌ها را ذخیره می‌کند.
جمع‌بندی
پروتکل لنز به انتقال کامل حقوق و مالکیت محتوا به‌وسیله کاربران کمک می‌کند. محتواهای ارسال‌شده، اعم از متن یا تصویر یا حتی تغییر آواتارها در زنجیره، همیشه در‌دسترس قرار دارند. مدولاربودن به‌عنوان یکی از ویژگی‌های سیستم به نوآوری و در‌دسترس‌بودن و اتصال اشاره می‌کند. این یعنی نمودار اجتماعی پروتکل لنز برای همه سازندگانی باز است که آماده پیشنهاد و اجرای ویژگی‌های جدید هستند.
در‌عین‌حال، اعضای جامعه این قدرت را دارند تا در نظر بگیرند که آیا چنین کاربرانی را تأیید می‌کنند یا خیر و درباره این موضوع توافق می‌کنند که کدام ویژگی‌ها را به غیرمتمرکزترین روش ادغام کنند.
