رمز ارز سولانا از وقتی‌که پای خود را به بازار ارزهای دیجیتال گذاشت، به رقیب اتریوم تبدیل شد؛ چرا‌که زمان طولانی تأیید تراکنشها در شبکه بیت کوین و کارمزد زیاد شبکه اتریوم همواره به‌عنوان ضعف‌های فناوری بلاک چین موجب نارضایتی کاربران بود.
کاربران و سرمایه‌گذاران منتظر بلاک چینی بودند که برای همیشه این مشکلات را حل کند. شاید بتوان گفت این رمزارز همان بلاک چینی است که همه منتظرش بودند! در این مطلب از بلاگ تترلند، بیشتر درباره رمز ارز سولانا صحبت خواهیم کرد؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
ارز دیجیتال سولانا چیست؟
سولانا شبکه قدرتمندی است که دراختیار توسعهدهندگان گذاشته شده و بسیار سریع عمل میکند؛ بهگونهای که انجام تراکنشها در سولانا کمتر از یک ثانیه طول میکشد.
کارمزد بسیار اندک تراکنشها در این شبکه و پشتیبانی از قراردادهای هوشمند پیچیده نیز حاکی از آن است که این رمز ارز دقیقا همان چیزی است که توسعهدهندگان منتظرش بودند.
امروزه، صدها پروژه روی این ارز دیجیتال کار می‌کنند و مقیاس‌پذیری چشمگیر آن بدین‌معناست که باید منتظر صدها پروژه دیگر باشیم که راه خود را به این فهرست باز کنند.
چرا سولانا محبوب شد؟
سرعت نسبتاً کُند تأیید تراکنشها در بسیاری از بلاک‌چین‌ها همواره به‌عنوان یکی از معایب سیستم‌های غیرمتمرکز شناخته می‌شود. این در حالی است که با ورود پروژه‌هایی مثل solana، رفته‌رفته بلاک‌چین‌های کُندتر جای خود را به بلاک‌چین‌های بهینه‌تر می‌دهند.
سولانا روی کاغذ می‌تواند در هر ثانیه بیش از ۵۰هزار تراکنش را پردازش کند. این یعنی شبکه یادشده علاوه‌بر بلاک‌چین‌های دیگر، غول‌های حوزه پرداخت مثل پی‌پل و مسترکارت را هم تهدید میکند.
پشتیبانی سولانا از قراردادهای هوشمند
ازآن‌جاکه سولانا از قراردادهای هوشمند پشتیبانی میکند، می‌تواند میزبان انواع اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز باشد؛ از توکن‌های غیرقابل‌معاوضه (NFT) گرفته تا صرافی‌های غیرمتمرکز و بازارسازهای خودکار. به‌عبارت‌دیگر، می‌توان سولانا را مشابه شبکه اتریوم، ولی با کارایی بیشتر توصیف کرد.
توکن شبکه Sol
SPL استاندارد ساخت توکن روی شبکه سولاناست و به‌‌بیان بهتر، می‌توان آن را مشابه استاندارد ERC در شبکه اتریوم به‌حساب آورد. SPLها درواقع استاندارد توکن‌های مثلی هستند که روی این شبکه ایجاد می‌شوند. برای ساخت توکن روی این شبکه، می‌توانید از زبان‌های برنامه‌نویسی راست (Rust) و سی (C) و سی‌پلاس‌پلاس (++C) استفاده کنید.
نکته مهم دیگر اینکه سولانا مبتنی‌بر پروتکل اجماع اثبات سهام (Proof of Stake) است و توکن بومی این شبکه سول (SOL) نام دارد. به‌گفته سولانا، هر‌سال ۸درصد به تعداد توکن‌های شبکه اضافه و درمقابل، از این میزان ۱۵درصد در قالب نرخ کاهش تورم کسر می‌شود و این کاهش تا حدود ۱۰ سال ادامه پیدا میکند. در‌نهایت پس از ۱۰ سال، تورم سالانه سولانا به ۱.۵درصد می‌رسد.
سولانا چگونه کار میکند؟
این ارز دیجیتال شبکه‌ای نسبتاً پیچیده است که استفاده از فناوری‌های نوین در آن باعث شده این بلاک چین یکی از بلاک‌چین‌های بهینه حال‌حاضر باشد. با‌این‌حال برای کار با این شبکه و استفاده از توکن SOL، به درک کامل نحوه عملکرد این شبکه و جزئیات فنی آن نیازی نخواهید داشت.
بلاک‌ها اسکلت هر بلاک چین هستند. با قرارگرفتن تراکنشها و اطلاعات آن‌ها در بلاک‌ها، زنجیره‌ای تشکیل می‌شود که بلاک چین نام دارد. درواقع، بلاک‌ها مثل تکه‌های پازل هستند که در‌نهایت، تصویری کلی به نام بلاک چین را می‌سازند.
در سولانا هر بلاک، اسلات (Slot) نام دارد و اعتبارسنجی خاص به نام لیدر (Leader) آن‌ها را می‌سازد. در این شبکه، هر اعتبارسنج عضوی از خوشه (Cluster) شبکه است و هر خوشه فقط یک اعتبارسنج دارد و وظیفه آن اضافه‌کردن بلاک‌ها (اسلات‌ها) به دفتر‌کل بلاک چین است.
تاریخچه و تیم solana
در سال ۲۰۱۷، آناتولی یاکوونکو (Anatoly Yakovenko) کار روی این پروژه را آغاز کرد. یاکوونکو کمی بعد با کمک گرگ فیتزجرالد (Greg Fitzgerald) و استفن آکریج (Stephen Akridge)، همکاران سابقش در کوالکام (Qualcomm)، شرکتی را تأسیس کرد که امروزه آن را با نام سولانا لبز (Solana Labs) می‌شناسیم.
یاکوونکو با همکاری آکریج و فیتزجرالد و تیمی از متخصصان پیشین اپل و کوالکام، پروژه لوم (Loom) را آغاز کرد. کمی بعد و بدین‌دلیل که نمی‌خواست نام پروژه‌‌‌اش با لوم نتورک (Loom Network)، دیگر پروژه لایه‌دوم روی اتریوم، مشابه باشد، آن را تغییر داد و نام سولانا را برایش انتخاب کرد.
در‌حال‌حاضر، یاکوونکو به‌عنوان هم‌بنیان‌گذار و مدیرعامل سولانا لبز مشغول کار است و اریک ویلیامز (Eric Williams)، یکی دیگر از هم‌بنیان‌گذاران پروژه، مدیر ارشد بخش علمی سولانا لبز است. گرگ فیتزجرالد و راج گوکال (Raj Gokal)، دیگر هم‌بنیان‌گذاران پروژه، نیز به‌ترتیب در سِمَت مدیر ارشد بخش فناوری و مدیر ارشد عملیات فعالیت می‌کنند.
ویژگی‌های مهم Solana
به‌طورکلی، سولانا روی نوآوری بسیار متمرکز است. برخی از ویژگی‌های مهم سولانا عبارت‌اند از:
- اثبات تاریخچه (Proof of History)
- تحمل خطای بیزانس تاور (Byzantium Failure Tolerance Tower)
- توربین (Turbine)
- گلف استریم (Gulf Stream)
- سی‌لول (Sealevel)
- پایپ‌لاینینگ (Pipelining)
- کِلاد‌بریک (Cloudbreak)
- آرشیوکننده‌ها (Archivers)
تحمل خطای بیزانس تاور
سولانا از تحمل خطای بیزانس تاور، یکی از انواع تحمل خطای بیزانس کاربردی (Practical Byzantine Fault Tolerance)، به‌عنوان نوعی مکانیزم اجماع استفاده میکند. این مکانیزم با استفاده از اثبات تاریخچه کار میکند که خود ساعت سراسری شبکه است. با بهره‌گیری از این تحمل خطا، اجماع بدون نیاز به تبادل حجم زیادی از پردازش‌ها حاصل و تأیید تراکنشها با سرعت بسیار بیشتری انجام می‌شود.
گلف استریم
سولانا به‌دلیل تسهیل پردازش‌های لازم برای تأیید بلاک‌ها، به ظرفیت پردازش ۵۰هزار تراکنش در ثانیه رسیده است. در این بلاک چین، نودها سردسته‌ای به نام لیدر (Leader) دارند و تمام اعتبارسنج‌ها ترتیب لیدرها را می‌دانند؛ یعنی آن‌ها می‌دانند که لیدر فعلی و لیدرهای بعدی چه کسانی هستند. بدین‌‌ترتیب، اعتبارسنج‌ها پیش از موعد تراکنشها را به لیدر می‌فرستند و از این طریق لیدر نیز می‌تواند زودتر تراکنشها را اجرا کند که خود باعث کاهش زمان تأیید تراکنشها می‌شود.
فانتوم والت؛ کیف‌پول اصلی سولانا
با‌‌توجه‌به محبوبیت فراوان سولانا، احتمالاً برای پیداکردن کیف‌پول دردسر چندانی نخواهید داشت. فانتوم والت یکی از کیف‌پول‌های اصلی سولاناست. کار با فانتوم والت چندان سخت نیست و کاربران می‌توانند تمام نیازهایشان در تعامل با شبکه سولانا را با استفاده از این کیف‌پول برطرف کنند.
در فانتوم والت علاوه‌بر توکن SOL، می‌توانید توکن‌های غیرقابل‌معاوضه مبتنی‌بر اکوسیستم این رمز ارا هم ذخیره کنید. ناگفته نماند این کیف‌پول از ذخیره انواع توکن‌های SPL نیز پشتیبانی میکند.
امکان شرکت در سهام‌گذاری سولانا و سازگاری با کیف‌پول لجر نانو ایکس (Ledger Nano X) و استفاده از اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز سولانا از دیگر امکانات کیف‌پول فانتوم است. همچنین، فانتوم والت کلید خصوصی شما را در‌اختیارتان قرار می‌دهد و این یعنی امنیت بسیار زیادی دارد.
جمع‌بندی
رمزارز سولانا اکوسیستمی غیرمتمرکز، امن، مقیاس‌پذیر و سریع است. این پروژه با هدف تبدیل‌شدن به بستری برای اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز (Dapp) ایجاد شد و در‌حال‌حاضر، یکی از رقبای اصلی اتریوم به‌حساب می‌آید. سرعت انجام تراکنشها و پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و مقیاس‌پذیری درخورتوجه باعث شده است تا این پروژه به‌سرعت به یکی از اکوسیستم‌های پیشتاز در حوزه بلاک چین تبدیل شود.
`پزسش‌های متداول
سولانا چیست؟
سولانا شبکه قدرتمندی است که دراختیار توسعهدهندگان گذاشته شده و بسیار سریع عمل میکند؛ بهگونهای که انجام تراکنشها در سولانا کمتر از یک ثانیه طول میکشد.
