روانشناسی معاملات رمزارزها یکی از اصطلاحات مهم حوزه کریپتو به‌حساب می‌آید. چند ماه قبل، وقتی بیت کوین در کانال ۱۵هزار دلار معامله می‌شد، موجی از ناامیدی بخش‌های عمدهای از بازار را فراگرفته بود. بسیاری از معامله‌گران به‌دنبال بازارهای جایگزین برای سرمایه‌گذاری بودند و قصد داشتند برای همیشه رمزارزها را به‌دست فراموشی بسپارند.
بااین‌حال، امروز که کمتر از یک سال از آن زمان سپری شده، بیت کوین با عبور از ۴۲هزار دلار، رشد بیش از ۱۵۰درصدی را تجربه کرده است. سایر رمزارزهای معروف مانند اتریوم و سولانا و متیک نیز شرایط مشابهی با بیت کوین دارند. در همین زمان، شاهد ثبت رکوردهای عجیب‌و‌غریب در تعداد تراکنش رمزارزها هستیم. این اتفاق نشان می‌دهد که بسیاری امیدوارند که روند صعودی همچنان ادامه پیدا کند.
حال سؤال اساسی این است که رالی صعودی بیت کوین و سایر رمزارزها تا چه زمانی ادامه خواهد یافت؟ آیا اکنون زمان مناسبی برای خرید رمزارزهاست؟ ناگفته پیداست که اوضاع بازار رمزارزها دائماً یکسان نمی‌ماند.
در‌کنار ابزارهای تحلیل تکنیکال و فاندامنتال، درک صحیح از روانشناسی معاملات رمزارزها برای شناسایی چرخه‌های صعودی و نزولی کمک زیادی به سرمایه‌گذاران می‌کند. امروز که نوعی خوش‌بینی به آینده بخش عمدهای از بازار را فراگرفته است، در این مقاله از بلاگ تترلند، قصد داریم تا نیم‌نگاهی به چند نکته مهم مرتبط با روانشناسی معاملات رمزارزها بیندازیم؛ پس تا پایان با ما همراه باشید.
فومو (FOMO)؛ حالتی فراگیر در روندهای صعودی بازار رمزارزها
بلاکچین‌ریپورتر در گزارشی می‌نویسد که درک احساسات نهفته پشت معاملات رمزارزها در تصمیم‌گیری برای انتخاب نقاط ورود به بازار و خروج از آن بسیار تأثیرگذار است. بازار رمزارزها ثابت کرده است که کاملاً ناپایدار و دائماً در حال تغییر وضعیت است. در چنین شرایطی به‌همان نسبت که فرصت کسب سود زیادی پیش روی سرمایه‌گذاران قرار می‌گیرد، تهدیدهای جدی هم سرمایه آن‌ها را در‌معرض خطر قرار می‌دهند.
فومو (FOMO) به‌معنی ترس ازدست‌دادن یکی از عوامل مهم روانشناختی در بازار کریپتوست. معامله‌گران در این حالت صرفاً بدین‌دلیل خرید می‌کنند که مشتاق‌اند از سودهای احتمالی بازار جا نمانند. این موضوع باعث می‌شود که سرمایه زیادی وارد بازار شود و قیمت رمزارزها را تا حدی افزایش دهد.
حالت فومو پایدار نیست و بعد از مدتی جای خود را به سرخوشی می‌دهد. در این شرایط، بازار به سقف قیمت خود رسیده است و خرید‌کردن با هیچ‌یک از معیارهای تحلیل تکنیکال و بنیادی منطقی نیست؛ اما بعضی از سرمایه‌گذاران که هنوز به آینده خوش‌بین هستند، بیشتر خرید می‌کنند. در همین زمان است که سرمایه‌گذاران با‌تجربه از فرصت استفاده می‌کنند و از بازار خارج می‌شوند.
رفتارهای گله‌ای؛ عامل اصلی در افزایش و کاهش قیمت رمزارزها
وقتی بازار وارد مرحله نزولی می‌شود، ترس و وحشت بر رفتار معامله‌گران سایه می‌اندازد. در این شرایط، احتمال بروز رفتارهای هیجانی به‌شدت زیاد است. دراین‌بین، بعضی از افراد تصمیمات انتحاری می‌گیرند. این موضوع باعث می‌شود که فشار فروش بسیار زیادی را در بازار شاهد باشیم. هر‌چه شدت این رفتارها بیشتر باشد، روند نزولی بیشتر ادامه پیدا می‌کند.
یکی از بحث‌های مهم روانشناسی معاملات رمزارزها، رفتارهای گله‌ای است. رمزارزها خیلی بیشتر از سایر دارایی‌های سنتی به اعضای جامعه خود وابسته‌اند. به‌همین‌دلیل، رفتارهای دسته‌جمعی می‌تواند نقش مهمی در کاهش یا افزایش قیمت آن‌ها ایفا کند. نگاهی به شبکه‌های اجتماعی و موج قدرتمندی که می‌توانند برای ایجاد حرکت در قیمت رمزارزها به‌وجود بیاورند، این موضوع را کاملاً تأیید می‌کند.
اهمیت اخبار در ایجاد احساسات مثبت و منفی در بازار رمزارزها
موضوع دیگری که نباید از آن غافل شوید، اخبار هستند. گاهی اوقات خبری می‌تواند نتایج تمام تحلیل‌های تکنیکال را به‌کلی دگرگون کند. بعضی از اخبار با واکنش‌های جدی و فوری سرمایه‌گذاران همراه می‌شوند؛ به‌همین‌دلیل، باید نیم‌نگاهی به اخبار روزانه بازار رمزارزها بیندازید.
به‌عنوان مثال، در بازه زمانی فعلی چند خبر احتمالی به‌عنوان تسهیل‌کننده افزایش قیمت بیت کوین شناخته می‌شوند. مدت‌هاست که بازار چشم انتظار تأیید ETF بیت کوین است. کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) هربار به بهانه‌ای تأیید ETFهای درخواست‌شده را به‌تأخیر انداخته است.
بااین‌همه، این بار فضای رسانه‌ای برساخته از اظهار‌نظرهای مسئولان این نهاد نظارتی نشان می‌دهد که قرار است در آینده نزدیک، اتفاقات دیگری رخ دهد. اخباری مبنی‌بر تأیید احتمالی نخستین ETF بیت کوین در بازه زمانی بین ۵ تا ۱۰ژانویه۲۰۲۴ منتشر شده است. به‌همین‌دلیل، بسیاری از معامله‌گران این خبر مثبت را از پیش به‌عنوان سیگنال خرید بیت کوین در نظر گرفته‌اند. پیش‌بینی می‌شود که در پی تأیید صندوق‌های ETF بیت کوین، چیزی در‌حدود ۷۰میلیارد دلار سرمایه جدید در بازه زمانی کوتاه به این رمزارز وارد شود.
هم‌زمان خبر دیگری درباره تصمیم فدرال رزرو آمریکا مبنی‌بر کاهش نرخ بهره در نشست آتی در بین رسانه‌ها منتشر شده است. این نشست که قرار است دسامبر۲۰۲۳ برگزار شود، می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در ارزش دلار ایفا کند. افزون‌براین، بانک مرکزی آمریکا با چاپ بی‌رویه دلار جایگاه این پول فیات قدرتمند را در‌مقایسه‌با دارایی‌های ارزشمندی مانند بیت کوین و طلا تضعیف کرده است.
باید تأکید کنیم که گاهی اوقات تأثیر مثبت انتشار برخی از اخبار در بازار، قبل از منتشر‌شدن رسمی آن‌ها خودنمایی می‌کنند. به‌همین‌دلیل، بعد از انتشار خبر دیگر اتفاقات عجیب‌و‌غریب را شاهد نخواهید بود.
کلام پایانی؛ آینده بازار چگونه است؟
امروز بازار کریپتوکارنسی از هر نظر در‌مقایسه‌با بازه زمانی مشابه سال گذشته جلوتر است. ارزش بازار کل کریپتوکارنسی به‌آرامی در حال نزدیک‌شدن به سطح ۲هزارمیلیارد دلار است. این در حالی است که سال گذشته این شاخص فاصله چندانی تا سه‌رقمی‌شدن نداشت.
بیت کوین باردیگر با رسیدن به ارزش بازار بیش از ۸۰۰میلیارد دلار، به جمع ۱۰ دارایی برتر دنیا راه یافته است. تتر، بزرگ‌ترین استیبل کوین بازار کریپتو، نیز دائماً در حال ثبت رکوردهای جدید از عرضه توکن‌های جدید است. آلت کوین‌هایی مانند اتریوم نیز هم‌اکنون با قیمت بیش از ۲,۲۰۰ دلار معامله می‌شوند که در نوع خود منحصربه‌فرد است.
در همین روزها، عده‌ای از ۱۰۰هزار‌دلاری شدن بیت کوین در رالی صعودی فعلی صحبت می‌کنند. کمتر پیش می‌آید که در رسانه‌ها کسی درباره متوقف‌شدن روند صعودی بیت کوین حتی برای مقطع کوتاهی اظهار‌نظر کند. این در حالی است که کمتر از ۵ ماه با هاوینگ بعدی بیت کوین فاصله داریم. از‌نظر تاریخی، هاوینگ همواره برای مقطع کوتاهی باعث روند نزولی قیمت بیت کوین شده است.
در این مطلب، قصد نداریم آینده بازار در سال ۲۰۲۴ را پیش‌بینی کنیم؛ بلکه صرفا این مطلب تذکری بود برای آنکه توجه کنید که روندهای صعودی و نزولی در بازارهای مالی پایدار نیستند. بنابراین، باید عواطف و احساسات خود را کنترل کنید تا به‌جای تصمیم‌گیری هیجانی، بر‌اساس واقعیت‌های جاری برای ورود به بازارهای مالی و خروج از آن‌ها تصمیم بگیرید.
